Avtor ideji “olimpicena” spodivajeťsia takym čynom populiaryzuvaty chimiju z-pomiž studentiv
Včenym vdalosia syntezuvaty molekulu, forma jakoji nahaduje p’jať olimpijśkych kileć.
Nova molekula, dovžynoju trochy biĺše odnijeji miĺjardnoji metra, čerez svoju unikaĺnu formu otrymala nazvu “olimpicen”.
Uperše molekulu syntezuvaly včeni z brytanśkoho Uorykśkoho universytetu. Jich komanda praciuvala z doslidnykamy kompaniji IBM, jaki otrymaly peršu fotohrafiju okremoji molekuly z vykorystanniam bezkontaktnoji atomno-sylovoji mikroskopiji u 2009 roci.
Todi ekspertam IBM z Ciuricha vdalosia sfotohrafuvaty molekulu pentacenu – jaka skladalasia z p’jaty šestyhrannych kileć vuhleciu, z’jednanych miž soboju.
Avtorom ideji “olimpicena” buv profesor Hrem Ričards, kolyšnij kerivnyk kafedry chimiji Oksfordśkoho universytetu. Vin zaproponuvav stvoryty molekulu, jak i joho poperednyky try roky tomu, na olimpijśku tematyku.
“JA buv prysutnij na zasidanni komitetu Korolivśkoho chimičnoho tovarystva, jaký obhovoriuvav, ščo my možemo zrobyty z nahody Olimpiady. Meni spalo na dumku, ščo molekula, jaku ja namaliuvav, schoža na olimpijśki kiĺcia, i takoho nichto poky ne stvoryv”, – rozpoviv Bi-Bi-Si profesor Ričards.
Svojeju čerhoju doslidnyky Uorykśkoho universytetu Aniš Mistri ta Devid Foks rozrobyly chimičný recept dlia syntezu olimpijśkoji molekuly i sfotohrafuvaly jiji za dopomohoju speciaĺnoho skanujučoho tuneĺnoho mikroskopa.
Odnak žoden metod ne dav takoho detaĺnoho zobražennia molekuly, jak bezkontaktna atomno-sylova mikroskopija, za dopomohoju jakoji naviť najmenšu molekulu monookysu vuhleciu možna pobačyty z bezprecedentnoju rozdiĺnoju zdatnistiu.
Proekt realizuvaly včeni z universytetu Uorikšira, jaki takym čynom zachotily vidznačyty provedennia litnich Olimpijśkych ihor v Londoni u lypni 2012 roku i odnočasno zacikavyty chimijeju nove pokolinnia studentiv.
Zobražennia pokazuje strukturu molekuly – z’jednani miž soboju kiĺcia, – jaki nahadujuť jak olimpijśku symvoliku, tak i bezlič atomiv vuhleciu, z’jednanych v kiĺcia.
Profesor Ričards spodivajeťsia, ščo syntez olimpijśkoji molekuly zrobyť chimiju populiarnoju sered studentiv.
“Molekuly takoho typu možuť maty komercijne zastosuvannia, ale my chotily v peršu čerhu zacikavyty liudej chimijeju jak naukoju čerez zv’jazok z Olimpijśkymy ihramy”, – pojasnyv včený.