“Ščodo zakonu Kivalova-Kolesničenka, to my pislia joho pojavy zajavyly: my chočemo, ščob krymśkotatarśka mova bula odnijeju z oficijnych. Ale ne na bazi cioho zakonu. Tomu ščo funkcionuvannia našoji movy ne povynne zaležaty vid našoji kiĺkosti”, – skazav Džemiliev.

Vin perekonaný, ščo krymśkotatarśka mova povynna vyznavatyś oficijnoju na vsij terytoriji avtonomiji.

“Bo zaraz, okrim vyvisky na budivli Verchovnoji rady ARK, kotra zroblena trioma movamy, krymśkotatarśka jak oficijna nide ne funkcionuje”, – zaznačaje Džemiliev

Za joho slovamy, u Krymu dije blyźko šestysot zahaĺnoosvitnich škil, i sered nych z ukrajinśkoju movoju navčannia – sim, z krymśkotatarśkoju – čotyrnadciať. Vsi rešta – rosijśki.

“Ta j naši «nacionaĺni» školy takymy nazvaty važko, bo tam chiba ščo v počatkovych klasach pohlybleno vykladajuť krymśkotatarśku movu, a dali vse jde rosijśkoju. Do reči, za oficijnymy danymy, ukrajinci skladajuť na terytoriji ARK 24%, a v nych išče menše škil, niž u krymśkych tatar”,  – vidznačyv  Džemiliev.

Takym čynom, dodav vin, na 14 krymśkotatarśkych škil lyše odnomu z desiaty ditej škiĺnoho viku dajuť “choč jakuś možlyvisť otrymaty osvitu ridnoju movoju”.

Ščodo ukrajinciv, to jim, na dumku Džemilieva, šče skladniše. “I jakychoś zrušeń na krašče pislia prýniattia «movnoho zakonu» ne vydno”, – vvažaje vin.

“JA na počatku liutoho dyvyvsia efir spikera VR Volodymyra Rybaka na 5 kanali, de joho pytaly pro možlyvi zminy do cioho zakonu…Tak vin vidverto skazav, ščo zakon spriamovaný v peršu čerhu na pidvyščennia statusu rosijśkoji movy, i v ciomu sensi taki zminy možlyvi. Ale, movliav, je pobojuvannia, ščo ce nehatyvno sprýmuť  predstavnyky inšych nacionaĺnostej. Tobto vin vyznav, dlia čoho cej zakon prýmaly naspravdi”, – vidznačyv Džemiliev.

Povnu versiju interv’ju z Mustafoju Džemilievym čytajte tut.

Jak vidomo, Verchovna Rada prýniala inicijovaný Partijeju rehioniv zakonoproekt “Pro zasady deržavnoji movnoji polityky” 3 lypnia. 8 serpnia prezydent Ukrajiny Viktor Janukovyč pidpysav joho, a nabuv čynnosti zakon 10 serpnia. Vin peredbačaje možlyvisť oficijnoji dvomovnosti v rehionach, de čyseĺnisť nacmenšyn perevyščuje 10%.