Odna z peršych sprob sylovoho zachoplennia ukrajinśkych korabliv vidbulasia na počatku bereznia. A same 4 bereznia. Korabeĺ “Slavutyč”, ščo bazuvavsia u Sevastopoli, vidbyv sprobu sylovoho šturmu. Pro ce rozpoviv komandyr bryhady nadvodnych korabliv VMS ZS Ukrajiny Vitalij Zviahincev.
«Ozbrojeni liudy na buksyri pidijšly do bortu korablia, ale ekipaž dav sylovu vidsič. Bula sproba vysadyty abordažnu komandu, zachopyty korabeĺ, zbroju i moriakiv», – rozpoviv Zviahincev.
Todi ž vin povidomyv, ščo korabli Čornomorśkoho flotu Rosijśkoji Federaciji blokujuť korabli Vijśkovo-Morśkych Syl v Krymu.
Najbiĺš dramatyčno podiji iz zachoplenniam korabliv rozhortalysia na najhlybšomu ozeri Krymu – Donuzlav. Tak, v nič na 6 bereznia rosijany zatopyly protyčovnový korabeĺ «Očakov» i riatuvaĺne buksyrne sudno «Šachtar», aby perekryty ukrajinśkym korabliam vychid v Odesu. Takym čynom rosijany zablokuvaly farvater, čym unemožlyvyly vychid korabliv u more.
19 bereznia, pislia provedennia separatystśkoho referendumu, jaký vidbuvsia u Krymu 16 bereznia, kolyšnij komanduvač Čornomorśkym flotom RF admiral Vladimir Komojedov zajavyv, ščo do bojovoho skladu Čornomorśkoho flotu Rosiji možuť uvijty 20 ukrajinśkych korabliv. Zokrema, rosijanyn prypysav do rosijśkoho flotu korvety “Lućk” ta “Ternopiĺ”, korabeĺ upravlinnia “Slavutyč”, mali protyčovnovi korabli ta raketni katery, morśki traĺščyky, a takož jedyný v ukrajinśkomu floti pidvodný čoven “Zaporižžia”.
Vže 20 bereznia ozbrojeni osoby počaly šturm korablia «Ternopiĺ». Za slovamy kerivnyka media-centru Minoborony Ukrajiny v Krymu Vladyslava Selezniova, u šturmi braly učasť 15-20 ozbrojenych liudej. Povidomlialosia pro zastosuvannia hranat. Blyźko 18:50 korabeĺ zachopyly.
Toho ž dnia flahman VMS Ukrajiny frehat «Heťman Sahajdačný» pokynuv Odesu dlia vykonannia bojovych zavdań v ukrajinśkych terytoriaĺnych vodach. Flahman výšov z odeśkoho portu šče 14 bereznia i prybuv u pevný rajon Čornoho moria, de výavyv čotyry vijśkovi korabli Čornomorśkoho flotu RF i dva vertolioty vohnevoji pidtrymky Mi-35. Rosijany namahalysia peretnuty morśký kordon Ukrajiny.
Komandyr «Sahajdačnoho» kapitan peršoho ranhu Roman P’jatnyćký vstupyv v perehovory z porušnykamy z vymohoju pokynuty terytoriaĺni vody našoji krajiny, odnak suprotyvnyk ne zminyv kursu i prodovžuvav ruchatysia v bik Ukrajiny.
U zv’jazku z cym na ukrajinśkomu korabli oholosyly bojovu tryvohu, vin zblyzyvsia z rosijśkymy sudnamy. U pidsumku rosijany vidijšly u nejtraĺni vody. Flahman VMS Ukrajiny pid čas incydentu zbroju ne zastosovuvav.
21 bereznia počalosia zachoplennia korabliv u Donuzlavi. Tak, za slovamy komandyra korablia «Čerkasy» Jurija Fedaša, o 9 ranku mynuv strok uĺtymatumu, postavlenoho rosijśkymy vijśkovymy. Korabli “Kostiantyn Oĺšanśký”, “Kirovohrad”, “Černihiv” pišly do pryčaĺnoji stinky za nakazom komandyra bryhady. “Čerkasy” vidmovylysia vykonuvaty taký nakaz.
Pislia cioho komanduvannia VMS vidstoronylo komandyra bryhady, i korabli tymčasovo zupynylysia, a “Kostiantyn Oĺšanśký” vidijšov vid pryčalu j stav na jakir.
Vrešti, do pryčalu pidijšly korabeĺ «Černihiv» ta «Kirovohrad».
Komanda «Čerkas», natomisť, namahalasia rozblokuvaty farvater, vidtiahnuvšy zatopleni rosijanamy sudna, prote jim ne vystačylo potužnosti. Korabeĺ zvertavsia po dopomohu do «Černihova», ale otrymav vidmovu. Pislia cioho «Čerkasy» stav na jakir ta zajniav kruhovu oboronu.
Tym časom rosijany zachopyly jedyný ukrajinśký pidvodný čoven «Zaporižžia». Povidomlialosia, ščo komandyr čovna vidmovyvsia pidnimaty Andrijivśký prapor, pislia čoho spustyvsia na bereh, a rosijany vidtiahnuly «Zaporižžia» u nevidomomu napriamku.
22 bereznia na ozeri Donuzlav rosijany zachopyly korabeĺ «Vinnycia», jaký stojav bilia pryčalu pid ukrajinśkympraporom. Detali zachoplenia ne povidomlialysia, vtim vidomo, ščo komanda korablia zabarykaduvalasia na nyžnij palubi.
Toho ž dnia «samooborona Krymu» vprodovž dvoch hodyn šturmuvala korabeĺ «Slavutyč». Vladyslav Selezniov povidomyv, ščo šturmovyky, jaki atakuvaly sudno, buly ozbrojeni bojovoju zbrojeju. Oboronu korablia prorvaly čerez DKP, vysadyvšyś na bort korablia z buksyriv. Komanda «Slavutyča» zijšla na bereh. Pered cym povidomlialosia pro 50 osib u štatśkomu z kuvaldamy, jaki atakuvaly korabeĺ.
Miž tym komanduvač Vijśkovo-morśkych syl Ukrajiny Serhij Hajduk zajavyv, ščo blyźko tretyny ukrajinśkych vijśkovych korabliv, ščo perebuvajuť u bojovij hotovnosti, zablokovani rosijśkymy okupantamy.
24 bereznia rosijany ostatočno zablokuvaly vychid z ozera Donuzlav, zatopyvšy malohabarytne sudno. Na cej moment v ozeri zalyšalysia dva korabli pid ukrajinśkymy praporamy – ce «Čerkasy» ta «Kostiantyn Oĺšanśký».
Vtim, staršý matros korablia “Čerkasy” Oleksandr Hutnyk povidomyv, ščo na «Oĺšanśkomu» vidbulasia dyversija – u cysterny z prisnoju vodoju zalyly dyzpalyvo. Povidomlialosia, ščo častyna oficeriv korablia hotovi zdatysia.
Cioho ž dnia biĺšisť ekipažu desantnoho korablia «Kostiantyn Oĺšanśký» vyrišyla zijty na bereh ne perechodiačy na storonu Rosiji. Na korabli zalyšyloś 20 členiv ekipažu, ščob zachyščaty joho do kincia. A vvečeri vidbuvsia šturm. Pryblyzno za hodynu sudno zachopyly.
Selezniov povidomyv, ščo ukrajinśkych oficeriv vyvely na kormu korablia.
“10 osib ekipažu vykonujuť himn Ukrajiny, pid zvuky himnu prapor Ukrajiny na korabli spuščeno. Na berezi zibralysia liudy, vony kryčať:”Slava Ukrajini! Herojam Slava!” Oĺšanśký vy heroji!”
Pered tym vidbulasia sproba zachoplennia «Čerkas».Vranci rosijśki vijśkovi namahalysia na katerach pidijty do korablia ta vysadytyś na nioho, “Čerkasy” manevrujučy ne daly jim ce zrobyty.
Ukrajinśki vijśkovi takož kydaly u vodi vybuchovi pakety, ščob zavadyty kateram nablyzytysia. Vrešti, sproba výavylasia nevdaloju.
Miž tym, cioho dnia okupantam vdalosia zachopyty korabeĺ «Heničeśk».
Vže nastupnoho dnia okupanty povtoryly sprobu šturmu «Čerkas». Cioho razu vdalo. Blyźko 18:20 traĺščyk počaly peresliduvaty dva korabli RF. Zhodom, za slovamy Hutnyka, počavsia šturm korablia za dopomohoju dvoch vertoliotiv Mi-35 ta trioch švydkisnych kateriv. Vrešti, peresliduvači nazdohnaly sudno ta vstanovyly na bort nevidomu vybuchovu rečovynu. Pryblyzno čerez hodynu u korablia výšov z ladu osnovný post keruvannia kermom. Ekipaž buv zmušený perejty na avarijný post. Čerez dvi hodyny pislia počatku šturmu, blyźko 20:30, «Čerkasy» zachopyly. Žoden z členiv ekipažu ne postraždav. Takož povidomlialosia, ščo moriaky domovylysia, ščo ukrajinśký prapor ne spuskatymuť doty, doky ostannij matros ne zalyšyť bort korablia.
Stanom na 26 bereznia rosijśki okupanty zachopyly 51 korabeĺ VMS Ukrajiny. Povný spysok možna podyvytysia tut.