Vidspivuvannia Oleksandra Muzyčka prochodylo v rivnenśkomu kafedraĺnomu Sviato-Pokrovśkomu sobori. Trunu z dramatyčnoho teatru, de prochodyla hromadianśka panachyda, nesly do nioho porožnioju centraĺnoju vulyceju.
Vona bula perekryta milicijeju ta aktyvistamy “Pravoho sektora”, pryčomu milicejśkych mašyn ja bačyv vsioho kiĺka.
Vsiu robotu z orhanizaciji pochoronu, ochorony vykonuvav “Pravý sektor”, odnym z lideriv jakoho buv Muzyčko.
Dyscyplina členiv cijeji orhanizaciji, te, jak milicija praciuvala v tisnomu z nymy kontakti, spravliaje vražennia. Zdajeťsia, čo “Pravý sektor” u Rivnomu – syla, z jakoju dovodyťsia rachuvatysia vladi.
Vodnočas, stavlennia v ciomu misti do radykaĺnoji orhanizaciji možna vvažaty neodnoznačnym, choča osobystisť vbytoho aktyvista tut, osoblyvo pislia joho smerti, je veĺmy populiarnoju.
Z saliutom
Vse vidbuvalosia švydko i lehko. JA pobačyv robotu aktyvistiv, koly avtokolona z trunoju rušyla na kladovyče.
Mašyna vylitaje na žvave perechrestia, z neji vychodiať dvi liudyny i rukamy zupyniajuť potik: lehkovi avto, vantaživky, trolejbusy ta avtobusy.
Kolona prochodyť, na nastupnomu perechresti šliach uže viĺný. Do kladovyča distalysia dosyť švydko – majže bez zupynok.
Perš niž opustyty v mohylu, trunu postavyly na speciaĺný postament pered pam’jatnykom iz zolotoju zirkoju – zirka ukriplena na horyzontaĺnij poverchni monumenta, i otvir v centri, jmovirno, označaje, čo kolyś tut buv vičný vohoń.
Slidom za tymy, chto suprovodžuvav trunu, na kladovyče uvijšov zahin “Pravoho sektora” z komandyrom, jaký švydko i čitko viddavav nakazy.
Vony vyšykuvalysia v dvi šerenhy, i liudy prochodyly do mohyly kriź strij.
Koly trunu opuskaly v zemliu, inša šerenha liudej u kamufliaži zrobyla zalp u povitria z karabiniv.
Vony ne vidpovidaly na pytannia i vzahali ne reahuvaly na uvahu z boku žurnalistiv, i diznatysia u nych, čo ce za zbroja, ne výšlo.
Bez vlady
Ce buv dyvný pochoron.
U chrami pana Muzyčka vidspivuvav sam archijepyskop Rivnenśký i Ostroźký Ukrajinśkoji pravoslavnoji cerkvy Kýivśkoho patriarchatu Ilarion.
Misce na kladovyči, jak meni rozpovily miscevi žyteli – na odnij z najprestyžnišych dilianok.
Zbrojni zalpy, perekryttia vulyć – vse hovorylo pro osoblyve stavlennia do pana Muzyčka u Rivnomu.
Ale vodnočas, nezvažajučy na te, čo vlada javno dala dobro na taku orhanizaciju, na pochoron ne prýšly ani mer, ani hubernator.
Vystupaly tiĺky joho druzi i soratnyky.
“Robin Hud”
če do vidspivuvannia pered chramom zibralasia velyka jurba.
Liudej bulo dijsno bahato – za riznymy pidrachunkamy, do dvoch tysiač osib. Bahato chto ne stav zachodyty do chramu, tam bulo ne proštovchnutysia.
Koly ja pidchodyv do kohoś i namahavsia zahovoryty z nymy, navkolo momentaĺno zbyravsia nevelyký natovp – liudy navvyperedky chotily pohovoryty z žurnalistom.
Ti, chto prýšov do chramu popročatysia z Oleksandrom, kazaly meni, čo vin dijav v interesach prostoho narodu i zahynuv nebahatoju liudynoju.
Vony hovoryly, čo vin buv česnym i rozdavav vse bidnym liudiam.
Slovo “Robin Hud”, jak meni zdajeťsia, na cij ploči choč raz počuv kožen korespondent.
Prote vže pislia pochoronu ja projšovsia rivnenśkymy vulyciamy i pohovoryv z žyteliamy mista. I daleko ne vsi podilialy počuttia tych, chto prýšov na panachydu.
Chtoś hovoryv, čo Saško Bilý jak osobystisť buv malo značučym v masštabach deržavy, i naviť mista, chtoś sympatyzuvav jomu, ale ne pidtrymuvav “Pravý sektor”.
Buly j taki, chto kazav, čo jim vidverto ne podobajeťsia žorstkisť, z jakoju vystupav pan Muzyčko, i joho soratnyky. Ukrajinci – narod spokijný, kazaly vony, i vin dlia nas je zanadto ahresyvnym.
Jevromajdan
Koly v misti chovaly miscevych meškanciv, zahyblych na Majdani v Kýevi, na vulyci výšlo blyźko 15 tysiač čolovik. I ce tež naočno demonstruje te, čo dlia miscevych žyteliv Majdan i “Pravý sektor” – ne odne i te ž.
U centri mista na ploči pered pam’jatnykom Tarasu Ševčenku – miscevý Jevromajdan.
Zaraz vin je radše symvoličnym – kiĺka nametiv, zeleni mišky, v jaki zasypaly vzymku snih, jasna rič, pokryšky, nevelyka scena.
Bilia neji – kiĺka litnich liudej rozmovliajuť z molodym čolovikom, jaký zhortaje aparaturu.
Sviatoslav Kličuk – aktyvist Jevromajdanu, čerhuje na niomu z peršoho dnia. Meni cikavo, jaku roĺ, na joho dumku, vidihrav “Pravý sektor” v Rivnomu.
“My dejaki reči robyly razom. Buly taki podiji, liudy zbyralysia i jšly – tysiači. Do administraciji, napryklad. “Pravý sektor” tam buv, prosto liudy, u nas tut vse vidkryto, kožen može prychodyty”, – rozpovidaje vin.
Za slovamy pana Kličuka, “Pravý sektor” vidihravav vahomu roĺ u vsich sytuacijach, de neobchidno bulo sylove vtručannia.
Joho aktyvisty mohly zabezpečyty ochoronu poriadku, kontroĺ nad zachoplenymy budynkamy točo. Ale v uriadi, v orhanach vlady vony absoliutno ne predstavleni, skazav vin.
Nacionalizm
Rivne vvažajeťsia zachidnym mistom – i heohrafično, i polityčno. Šukaty v niomu tych, chto choče ob’jednannia z Rosijeju, praktyčno bezhluzdo.
Napryklad, miscevý “Rosijśký kuĺturný centr” – orhanizacija, oficijnoju metoju jakoji zajavlena “pidtrymka rosijśkomovnoji spadčyny na Rivnenčyni” – oholosyla pro te, čo v nynišnich umovach vona vystupaje za “tvorčý rozvytok polityčnoji ukrajinśkoji naciji”.
Holova i zasnovnyk tovarystva Mychajlo Kyryllov – baťko nynišnioho hubernatora, jakoho zvuť tak samo, i jakoho vysunula na cej post partija “Baťkivčyna”. Odnak hovoryty pro buď-jaki sympatiji čodo Kremlia u miscevych žyteliv, napevno, ne varto.
Ale protiahom vsioho pochoronu, na kladovyči, bilia soboru, ja lyše odyn raz počuv frazu pro protystojannia z Rosijeju – odyn iz soratnykiv Oleksandra Muzyčka nadislav lyst, jaký začytaly nad trunoju, i v jakomu avtor zhaduvav, čo zahyblý buv u Hruziji v 2008 roci.
Sytuacija, koly liudyna, znajučy rosijśku movu, v Ukrajini vidmovliajeťsia z toboju neju hovoryty – ne ridkisť. “Mova” – častyna nacionaĺnoji identyfikaciji, i liudy takym čynom často prosto deklarujuť svoji polityčni pohliady.
Praktyčno kožna liudyna z “Pravoho sektora” zapytuvala, jakoju movoju ja choču čob vin hovoryv, proponujučy davaty interv’ju rosijśkoju – sudiačy z usioho, jakojiś dodatkovoji ukrajinśkoji identyfikaciji vony ne potrebujuť.
čo dali?
Ce holovne pytannia, jake ja stavyv aktyvistam “Pravoho sektora”.
Vidrazu pislia zvistky pro zahybeĺ Oleksandra Muzyčka lider “Pravoho sektora” Dmytro Jaroš sklykav pres-konferenciju i zažadav nehajnoji vidstavky ministra vnutrišnich sprav Arsena Avakova ta areštu vsich pryčetnych do vbyvstva bijciv specpidrozdilu “Sokil”.
Vin takož poperedyv, čo “Pravý sektor” ne maje namiru movčky sposterihaty za podibnymy dijamy spivrobitnykiv MVS. A najblyžči soratnyky Oleksandra Muzyčka v Rivnomu zajavyly, čo buduť mstytysia ministrovi vnutrišnich sprav.
Na pochoroni ja pidijšov do lidera “Pravoho sektora” u Kýivśkij oblasti Ihoria Mazura i zapytav joho, čy ce tak.
Za joho slovamy, “Pravý sektor” zbyrajeťsia provodyty svoje, nezaležne rozsliduvannia zahybeli jichnioho lidera, “vziavšy mandat doviry u Majdanu”.
čo ž do dij vidnosno vlady, jaku “Pravý sektor” zvynuvačuje u vbyvstvi Oleksandra Muzyčka, to pan Mazur skazav, čo vojuvaty z neju ne buduť, oskiĺky “buď-jaka vijna v krajini zaraz na ruku Rosiji”.