Jevropa slidom za SŠA vvela tretij paket sankcij proty Rosiji: obmežennia torknulysia najbiĺšych rosijśkych deržkompanij i bankiv v častyni zalučennia koštiv na jevropejśkomu finansovomu rynku. Ale ščo ce označaje na praktyci i jakymy naslidkamy ce može zahrožuvaty rosijśkij bankivśkij systemi?

Ščob zrozumity serjoznisť obmežeń, dosyť zhadaty, dlia čoho prydumani banky. Sens jichnioho isnuvannia v tomu, ščob zalučaty košty v naselennia (abo kompanij) i vydavaty kredyty.

Tobto dlia roboty jim postijno potribni hroši, jaki vony možuť znachodyty jak vseredyni krajiny, tak i za jiji mežamy. Jakščo dyvytysia na strukturu zarubižnych zapozyčeń, to častyna jich prypadaje na mižbankivśki kredyty, a šče odna častyna – na oblihaciji (bank vypuskaje cinni papery i prodaje jich na inozemnomu rynku, otrymujučy žyvi hroši).

Za danymy Centrobanku na 1 lypnia 2014 roku, sukupný borh rosijśkych bankiv inozemnym finansovym ustanovam sklav 206,5 mlrd dolariv. Dlia porivniannia, prybutkova častyna federaĺnoho biudžetu Rosiji v ciomu roci očikujeťsia na rivni 397,8 mlrd dolariv.

Vychodyť, ščo ci finansovi sankciji b’juť po najvažlyvišij lanci bankivśkoji dijaĺnosti: možlyvostiach bankiv zalučaty hroši. I vydno, ščo rosijśki banky tut značnoju miroju pokladalysia na zarubižni finansovi rynky. Za pryblyznymy ocinkamy, jevropejśkym kredytoram rosijśka bankivśka systema zaborhuvala blyźko 80% vsich svojich zarubižnych zapozyčeń. Na SŠA prypadaje blyźko 15%.

“Dovhi” i “korotki” hroši

Same SŠA v lypni peršymy uchvalyly obmežennia proty bankiv, tak čy inakše kontroliovanych rosijśkoju vladoju. Pid udar potrapyly “Hazprombank” i “Vnešэkonombank” (“VЭB)”. Važlyvo vidznačyty, ščo vony formaĺno ne je deržbankamy. Peršý kontroliuje “Hazprom” (35,54%). Druhý vzahali ne maje bankivśkoji licenziji, oskiĺky je deržkorporacijeju i ne zajmajeťsia komercijnoju dijaĺnistiu.

Sankciji, zaprovadženi ščodo oboch cych bankiv amerykanciamy, zvodiaťsia do nastupnoho: na finansovomu rynku SŠA vony teper ne majuť prava rozmiščuvaty oblihaciji z terminom pohašennia, ščo perevyščuje 90 dniv.

Ce do rozmovy pro “dovhi” i “korotki” hroši. Čym biĺšý termin kredytu, tym vyhidniše banku: vin može vykorystaty ci hroši dlia dovhostrokovych investycij. A jakščo hroši treba povernuty vsioho čerez try misiaci, to investycijna stratehija nabuvaje menš ryzykovanoho i, jak naslidok, menš prybutkovoho vyhliadu.

Koly hovoriať pro tretij paket ekonomičnych sankcij Jevropy proty Rosiji, to faktyčno majuť na uvazi toj samý mechanizm. “Korotki” hroši beriť, bo zovsim vže rvaty finansovi zv’jazky z Rosijeju nichto ne zbyrajeťsia, ale najbiĺš pryvablyvi “dovhi” – dlia vas zakryvajuťsia.

Naskiĺky serjoznoho udaru ce može zavdaty po rosijśkij bankivśkij systemi? Dosyť serjoznoho. Adže i “VЭB” (jaký vže potrapyv do amerykanśkoho spysku sankcij), i “Sberbank” (ščodo jakoho, za neperevirenymy danymy hazety Wall Street Journal, tež obhovoriuvaly sankciji) – systemotvorči finansovi ustanovy.

VЭB je spivinvestorom i kredytorom biĺšosti najbiĺšych infrastrukturnych proektiv, zdijsniuvanych i zdijsnenych v Rosiji. Zaraz vin maje ščoś vyrišuvaty iz zaborhovanistiu kompanij, jaki vidbudovuvaly Soči do Olimpijśkych ihor. U cych umovach zakryttia amerykanśkoho i, možlyvo, jevropejśkoho finansovych rynkiv dlia nioho je bolisnym.

Pro “Sberbank”, ščo maje najbiĺšu klijentśku merežu v Rosiji, i zovsim hovoryty ne dovodyťsia. Zvyčajno, banky ne propaduť: kredytuvatysia možna i na Blyźkomu Schodi, i na Dalekomu Schodi. Ale obmežennia z boku SŠA i Jevrosojuzu zdatni pohiršyty jichni finansovi pokaznyky.