Doktor filolohičnych nauk Oleksandr Ponomariv vidpovidaje na zapytannia čytačiv VVS Ukrajina.
Svoji zapytannia nadsylajte na adresu bbc.ukrainian.kyiv@bbc.co.uk, vkazavšy v temi lysta “Zapytannia do profesora Ponomareva”.
Dlia Oleha z Melitopolia termin čerevomovlennia zvučyť jak kaĺka z rosijśkoji.
Ale cia kaĺkovana leksema najavna ne lyše v ukrajinśkij ta rosijśkij movach, a j u bahatioch ynšych, zokrema v hrećkij. Tak nazyvajuť movlennia z zimknenymy hubamy, koly zvuky jduť načebto z čereva.
Zapytannia pro naholos u slovi dohovir.
Slovo dohovir maje dva naholosy: na peršomu j na tretiomu skladi. Biĺš ukrajinśký, a otže j rekomendovanišý do vžytku – na peršomu skladi. U množyni – naholos na zakinčenni: dohovir, dohovoru, v dohovori, dohovory, dohovoriv i t.d.
U pojednanni z čyslivnykamy dva, try, čotyry zberihajeťsia naholos odnyny: dva dohovory, try, čotyry dohovory.
Oleksandr Blotner zapytuje, čy je ukrajinśký vidpovidnyk profesiji ejč-ar (HR).
Sam čytač zaznačaje, ščo HR – ce anhlijśka abreviatura human resources, ščo doslivno perekladajemo liudśki resursy. Jij vidpovidaje ukrajinśký vysliv zaviduvač viddilu kadriv, sproščeno – kadrovyk.
Na zapytannia Oleksija Pesternykova vidpovidaju: prykmetnyk vid nazvy Čykaho – čykaźký, jak vid Haaha – haaźký. Tož Čykaźka konvencija.
Iryna Martyn cikavyťsia, čy pravyĺno pyšuť dejaki vydannia v nazvi odnijeji z konfesij kožne slovo z velykoji litery.
Nepravyĺno. Z velykoji litery potribno pysaty tiĺky perše slovo: Ukrajinśka hreko-katolyćka cerkva.
Otci vasylijany pyšemo okremo.
Dmytro Ponamarčuk zapytuje, čy dociĺno vykorystovuvaty slovo narazi, jake stalo pošestiu ukrajinśkoho eteru ta presy.
Pryslivnyk narazi ne hiršý i ne kraščý vid ynšych skladnykiv synonimičnoho riadu: zaraz, u ciu myť, cijeji myti, ščojno. Tož nymy j treba korystuvatysia po čerzi, ne nadužyvajučy žodnym, ščo robliať zi slovom narazi okremi žurnalisty, peretvoryvšy joho, jak pyše čytač, na pošesť.
Zapytannia vid pracivnykiv VVS.
Koly ne potribno pyšemo okremo, a koly razom?
Okremo pyšemo todi, koly ce slovo je odnym z holovnych členiv rečennia. Napryklad: meni ce ne potribno. Tut možna zaminyty tak: ja cioho ne potrebuju.
A koly nepotribno vystupaje v roli obstavyny, pyšemo razom. Napryklad: “Ot zavždy tak, – ne sluchaješsia, bihaješ kudy nepotribno” (Lesia Ukrajinka).
Poperedni zapysy v blozi profesora Ponomareva.
Archiv blohu (2009-2011rr).