Vebsajt Airbnb – ce pryklad fenomenaĺnoho uspichu i častia dlia turystiv, jaki možuť znajty žytlo u najpopuliarnišych točkach svitu v razy deševše, niž u hoteli.
Ale v dejakych mistach vybuch rynku korotkostrokovoji orendy žytla počynaje vyklykaty serjozne zanepokojennia.
Paryźka miśka vlada nastiĺky sturbovana zbytkamy vid zdači žytla pryvatnymy osobamy, čo vdajeťsia do suvorych zachodiv, aby povernuty sobi kontroĺ nad cym biznesom.
Utim, malo chto z domovlasnykiv prysluchajeťsia do novych pravyl.
Francuźki zakony dozvoliajuť vlasnykam zdavaty svoju kvartyru v korotkostrokovu orendu – za umovy, čo vony zdajuť svoje osnovne misce prožyvannia.
Ale paryźka merija vvažaje, čo blyźko dvoch tretyn pomeškań, čo zdajuťsia na duže korotký termin, ne je osnovnymy misciamy prožyvannia.
Ce kvartyry, jaki cilý rik vykorystovujuťsia vykliučno dlia otrymannia prybutkiv za rachunok turystiv, kaže vlada. U perevažnij biĺšosti vypadkiv jichni vlasnyky znevažajuť zakon.
Za ocinkoju posadovciv, velyčezne čyslo liudej – blyźko 20 tysiač, sered jakych je jak inozemci, tak i francuzy – vynni deržavi štrafy rozmirom u tysiači jevro.
Za ostanni try-čotyry roky čyslo kvartyr, čo zdajuťsia na korotký termin čerez internet, zletilo strimholov – u Paryži ta inšych turystyčnych mistach, takych jak Ńju-Jork čy Barselona.
Ostannie doslidžennia, provedene u 2011 r., výavylo u Paryži blyźko 20 tysiač takych kvartyr. Nyni jich uže 30 tysiač, kažuť predstavnyky miśkoji vlady.
“Zdača žytla na period vidpustky – duže prybutkový biznes”, – pojasniuje Fransua Plottan, kerivnyk viddilu z dvadciaty inspektoriv pry miśkradi.
“Nevelyčka kvartyra za tyždeń može prynesty taký samý prybutok, jaký prynesla b za misiać, jakby zdavalasia miscevomu naselenniu”.
“A oskiĺky Paryž nadzvyčajno populiarný sered turystiv, šans znajty orendariv duže vysoký. Biĺšisť kvartyr zaseleni 75-80 vidsotkiv času”.
Ale za francuźkymy zakonamy zdavaty žytlove prymičennia v orendu možna minimum na rik.
čob zdavaty joho na korotši promižky času, slid zarejestruvaty joho jak “prymičennia u komercijnomu vykorystanni”. Popry postijni zasterežennia, lyše krychitna častka vlasnykiv oformyla taku rejestraciju.
Pracivnyky servisu Airbnb – bezumovnoho lidera u vynajmi žytla na vidpustku – kažuť, čo perevažna biĺšisť jichnich domovlasnykiv – ce liudy, čo lehaĺno zdajuť svoje osnovne žytlo.
Dyrektor Airbnb u Paryži Nikolia Ferrari naviť nazyvaje točnu cyfru – 83%. Ale Fransua Plottan jiji zaperečuje – na joho dumku, blyźko polovyny kvartyr, čo reklamujuťsia na sajti, ne je osnovnym žytlom.
“My robymo vse, čob dotrymuvatyś pravyl, i ci pravyla čitko pred’javliajuťsia korystuvačam našoho servisu”, – kaže pan Ferrari.
Vplyv na postijnych meškanciv
Ce javyče syĺno poznačajeťsia na paryźkomu rynku žytla, kaže Jan Brossa, dyrektor viddilu žytlovoho zabezpečennia paryźkoji meriji.
“U Paryži syĺno ne vystačaje pomeškań dlia postijnoho prožyvannia, osoblyvo nevelykych odno- i dvokimnatnych kvartyr, de molodi sim’ji mohly b rozpočaty spiĺne žyttia”.
“Populiarnisť korotkostrokovoji orendy stvoriuje dedali biĺše problem – prychodiať investory i skupovujuť use, čo tiĺky možuť”.
“Ce stalo velykym biznesom. Jak naslidok, zvyčajni paryžany musiať myrytysia z menšym vyborom kvartyr na rynku i vyčymy cinamy na te, čo je”.
Cej fenomen začipaje zdebiĺšoho turystyčni rajony, taki jak Latynśký kvartal i Mare. Tut možna znajty budynky, de malo ne vsi kvartyry postijno perechodiať z odnych turystyčnych ruk v inši.
“My vidčuvajemo, čo naš budynok peretvoriujeťsia na hoteĺ”, – skaržyťsia Žan-Klod Hijo, meškaneć vulyci Vijeĺ-diu-Tampĺ u kvartali Mare.
“Zvisno, ce prynosyť typovi nezručnosti, taki jak nedopalky na schodach čy hučni večirky. Ale če hirše, čo ce rujnuje atmosferu v našomu budynku. Adže nečodavno ce buv naš spiĺný dim, de my znaly i považaly odne odnoho”.
“Koly take vidbuvajeťsia skriź u rajoni, z nioho jde žyttia”.
Novi obmežennia
Skarhy dedali častišajuť, tomu merija zaprovadyla žorstkiši pravyla.
Vže j raniše isnuvalo tak zvane “pravylo kompensaciji”, spriamovane na pidtrymannia fondu žytlovych prymičeń u Paryži.
Zhidno z cym pravylom, vlasnyk, jaký obertaje žytlove prymičennia na komercijne (zdajučy joho turystam), musyť kompensuvaty ciu vtratu dlia rynku žytla, a same, prydbaty komercijne prymičennia i zrobyty joho žytlovym.
U teoriji, ce pravylo musyť zupyniaty šukačiv lehkoho prybutku, adže takym čynom ochoči investuvaty u rynok turystyčnoho žytla musiať kupuvaty dva prymičennia zamisť odnoho.
Na praktyci, cioho pravyla majže nichto ne dotrymujeťsia. Ale zamisť toho čob joho skasuvaty, merija zrobyla joho če suvorišym.
Vidteper druhe – komercijne – prymičennia, prydbane za pravylom kompensaciji, musyť buty u tomu ž municypaĺnomu okruzi Paryža, jak i kvartyra, jaku planujuť zdavaty u korotkostrokovu orendu.
Ce maje zupynyty liudej vid kupivli “turystyčnoji” kvartyry u centraĺnomu rajoni, napryklad, u Mare, a kompensacijnoji – u deševomu rajoni na okolyci.
Jakčo vy dumajete, čo vse ce duže skladno i doroho obchodyťsia, vy ne pomyliajeteś – tak i je. Same tomu cych pravyl majže nichto ne dotrymujeťsia.
“čoroku ne biĺše 100 domovlasnykiv vykonujuť ci obov’jazkovi vymohy i kupujuť kompensacijni prymičennia”, – kaže Fransua Plottan.
“A značyť, 20 tysiač liudej porušuje zakon. Teper my narešti počaly stiahuvaty z nych štrafy. Cioho roku 50 liudej buly oštrafovani na 10 tysiač jevro kožen”.
“Vony povodiaťsia, jak špyhuny”
Inspektory pana Plottana majuť pravo zachodyty u prymičennia i pereviriaty, čy ne vykorystovujuťsia vony nelehaĺno dlia korotkostrokovoji orendy.
Jakčo vlasnyky zajavliajuť, čo kvartyra zdajeťsia v orendu lehaĺno, inspektor može vymahaty dokumentaĺne pidtverdžennia toho, čo termin orendy – ne menše roku. U razi pred’javlennia faĺšyvych dohovoriv vlasnykam “svityť” kryminaĺna sprava za pidrobku dokumentiv.
Vse ce vže probudylo paniku sered zhadanych dvadciaty tysiač.
“Klijenty, jakych ja konsuĺtuju, ne dumaly, čo robliať čoś nedozvolene, koly kupuvaly paryźki kvartyry u jakosti investyciji”, – kaže amerykanśký konsuĺtant z neruchomosti Adrian Lids, jaka praciuje u Mare.
“Teper z nych raptom robliať zločynciv!”
Bahato chto z jiji klijentiv prydbav nevelyčki kvartyry, jaki i sami časom vidvidujuť, ale reštu času zdajuť, čob vyplatyty ipoteku.
Jak rozpovidaje pani Lids, inspektory znachodiať na vulyci liudej z valizamy i jduť za nymy slidom, čob pobačyty, u jakij kvartyri vony zupynylyś.
“My vidčuvajemo, čo za namy špyhujuť. Niby na vulyci Druha svitova vijna. I vony majuť pravo zachodyty do kvartyr, naviť koly tam nemaje vlasnykiv! Ce oburlyvo!”
Tryvoha u hoteĺnomu biznesi
Hoteĺna industrija takož znervovana rozvytkom paryźkoho rynku korotkostrokovoji orendy.
“My ne proty konkurenciji jak takoji, lyše proty vykryvlenoji konkurenciji”, – kaže Aleksandr Liunar-Hojje, predstavnyk hoteĺnoho ob’jednannia Synhorca.
“JA nazyvaju jiji vykryvlenoju, bo z našoho boku my platymo vsi podatky i nesemo jurydyčnu vidpovidaĺnisť za bezpeku, za dostup dlia liudej z obmeženymy možlyvostiamy točo”.
“Vodnočas vlasnyky kvartyr obchodiaťsia bez usioho cioho”.
Vsi rozumijuť, čo kvartyry j dali buduť zdavatysia na vychidni čy tyžnevu vidpustku. Ce pryvabliuje turystiv i vidpovidno prynosyť prybutok tysiačam liudej.
Ale zminy na rynku kvartyr výavylyś dlia miśkych upravlinciv nadto raptovymy, masštabnymy i nespodivanymy. Vony namahajuťsia zreahuvaty, ale ce neprosto.