Za pidsumkamy parlamentśkych vyboriv do Verchovnoji Rady potrapylo kiĺka desiatkiv vijśkovoslužbovciv, jaki braly učasť v ATO na riznych posadach, vkliučno z komandyrśkymy.
Otrymannia statusu deputata ta obmežennia, pov’jazani z cym, porodyly superečky ščodo toho, chto ž prodovžuje komanduvaty dejakymy pidrozdilamy.
Paraleĺno v parlament vže vneseno zakonoproekt, jaký peredbačaje nadaty oficijný dozvil “kombatam z Verchovnoji Rady” braty učasť u bojovych dijach ta očoliuvaty bataĺjony čy polky.
Vtim, eksperty poperedžajuť pro možlyvi ryzyky takych zmin: vid suto orhanizacijnych problem u roboti parlamentu do stvorennia “pryvatnych armij”.
Status Semenčenka
22 liutoho na veb-sajti Nacionaĺnoji hvardiji z’javyloś
roz’jasnennia ščodo statusu deputata Semena Semenčenka v bataĺjoni “Donbas”.
“Nakazom komandyra vijśkovoji častyny vid 24.11.2014 major rezervu Semenčenko S.I. uviĺnený vid prochodžennia zborovoji pidhotovky u zv’jazku z vykonanniam obov’jazkiv narodnoho deputata Ukrajiny. Keruvaty danym pidrozdilom pryznačena vidpovidna posadova osoba”, – jdeťsia v povidomlenni.
“Ne my buly iniciatoramy cijeji temy. My prosto pojasnyly sytuaciju, jaka sklalasia navkolo statusu deputata Semena Semenčenka. Za čynnym zakonodavstvom vin ne može buty odnočasno vijśkovoslužbovcem ta narodnym deputatom. Tomu my oficijno povidomyly pro te, koly vidbulaś zmina joho statusu”, – pojasnyly VVS Ukrajina v pres-službi Nachvardiji.
Odnak take formuliuvannia pro “zviĺnennia vid prochodžennia zborovoji pidhotovky” ne je dostatnio zrozumilym ta dozvoliaje po-riznomu traktuvaty sytuaciju z kerivnyctvom “Donbasu”. Sam Semen Semenčenko, napryklad, prodovžuje
pozycionuvaty sebe jak kombat.
“Vin je čynnym komandyrom bataĺjonu”, – povidomyly VVS Ukrajina u pres-službi “Donbasu”.
U toj že čas Andrij Bilećký, komandyr inšoho pidrozdilu Nachvardiji – polku “Azov”, rozpoviv, ščo oficijno perestav očoliuvaty polk pislia otrymannia deputatśkoho mandatu.
“JE oficijný komandyr polku, a ja zaraz vykonuju funkciji moraĺnoho lidera čy vijśkovoho radnyka polku. JA vojuju, ale ne otrymuju za ci dni status učasnyka ATO, zarplatniu i tak dali”, – vidznačyv Andrij Bilećký v komentari VVS Ukrajina.
Deputaty-komandyry
Eks-komandyr polku “Azov” Andrij Bilećký zaznačaje: vin vojuje neoficijno j vykonuje roĺ vijśkovoho radnyka v pidrozdili
Narazi ukrajinśke zakonodavstvo zaboroniaje deputatam parlamentu oficijno perebuvaty na službi v armiji ta očoliuvaty vijśkovi častyny.
Odnak zhadaný raniše Andrij Bilećký vnis do parlamentu
zakonoproekt “ščodo nadannia deputatam prava perebuvaty na vijśkovij službi pid čas diji osoblyvoho periodu”. Pro analohičnu iniciatyvu
hovoryv i peršý komandyr bataĺjonu “Ajdar” Serhij Meĺnyčuk.
“Kerujučyś statteju 65 Konstytuciji Ukrajiny, a takož neobchidnistiu bezposerednioji učasti vijśkovoslužbovciv, obranych narodnymy deputatamy, u orhanizaciji, koordynaciji ta vedenni bojovych dij pid čas diji osoblyvoho periodu (zokrema pid čas provedennia antyterorystyčnoji operaciji na schodi Ukrajiny), a takož vrachovujučy vybir narodom Ukrajiny svoho predstavnyka u parlamenti, neobchidno zabezpečyty narodnych deputativ pravom prochodyty vijśkovu službu, zberihajučy pry ciomu deputatśký mandat pid čas osoblyvoho periodu”, – jdeťsia v pojasniuvaĺnij zapysci do zakonoproektu Andrija Bilećkoho.
Peredbačajeťsia, ščo deputaty za osobystoju zajavoju zmožuť prochodyty vijśkovu službu “zi zbereženniam deputatśkych povnovažeń”.
“Zaraz nadzvyčajno nyźký riveń doviry do mobilizaciji čerez te, ščo vvažajeťsia, niby polityčna elita ne vojuje čy vojuje čužymy rukamy. Jakščo my chočemo maty pozytyvni naslidky mobilizaciji, to naša elita maje pokazuvaty pryklady samopožertvy”, – pojasnyv Andrij Bilećký.
Cej zakonoproekt vže rozhlianuly u parlamentśkomu komiteti z pytań nacionaĺnoji bezpeky i oborony ta povernuly na doopraciuvannia. U Holovnomu naukovo-ekspertnomu upravlinni Verchovnoji Rady zaznačajuť: parlament – kolehiaĺný orhan, jaký praciuje bezperervno, a vidsutnisť deputativ čerez službu v armiji može nehatyvno vplynuty na robotu vsijeji Rady.
“JE očevydnym, ščo narodný deputat ne može odnočasno i prochodyty vijśkovu službu (pidporiadkovujučyś pry ciomu svojim komandyram ta načaĺnykam i vykonujučy jich nakazy tak, jak cioho vymahajuť prypysy vijśkovych statutiv), i naležnym čynom vykonuvaty povnovažennia narodnoho deputata Ukrajiny”, – jdeťsia u vysnovku upravlinnia.
Systema poliovych komandyriv
Stavlennia do možlyvoho oficijnoho dozvolu deputatam služyty v armiji ta očoliuvaty bataĺjony neodnoznačne.
Deputat ta radnyk ministra vnutrišnich sprav Anton Heraščenko zaznačaje: “Zaboroniaty deputatam vojuvaty točno ne možna. Kožen deputat maje robyty vse, ščo vin umije, dlia toho, ščob zrobyty žyttia liudej kraščym. Jakščo treba oboroniaty Ukrajinu, to deputat maje ce robyty zaležno vid svojich zdibnostej”.
Ale bahato chto vbačaje nebezpeku.
Napryklad, kolyšnij komandyr vzvodu bataĺjonu “Ajdar” Jevhen Dyký poperedžaje pro vynyknennia v Ukrajini lehaĺnoji systemy “poliovych komandyriv”.
“JA bačyv na Pivničnomu Kavkazi, jak ce vyhliadaje, koly “u koho biĺša banda, toj i Šariat krašče traktuje”. Jakščo može buty ščoś hirše za okupaciju Ukrajiny “putinśkym” režymom, to ce peretvorennia jiji na Somali z poliovymy komandyramy v kožnomu misti j mistečku”, – rozpoviv Jevhen Dyký v
interv’ju VVS Ukrajina.
“Deputaty – ce liudy, jaki dopuščeni do deržavnoji tajemnyci. Tomu jichnia učasť u bojovych dijach, de vony možuť potrapyty v polon, nese z soboju nebezpeku”, – vvažaje vijśkový ekspert Volodymyr Hulyma.
Zreštoju, politolohy hovoriať i pro nevidpovidnisť Konstytuciji .
“Stosovno takoho sumisnyctva je čitka norma konstytuciji, jaka zaboroniaje pojednannia posady deputata z deržavnoju posadoju. Jakščo my chočemo ce zminyty, to treba zminiuvaty Konstytuciju”, – zvertaje uvahu profesor politolohiji “Kýevo-Mohylianśkoji akademiji” Oleksij Harań. Zakonoproekt Andrija Bilećkoho u nynišniomu vyhliadi peredbačaje zminy lyše do zakonu pro status deputata.
“Deputaty majuť zajmatysia politykoju, a komandyry bataĺjoniv – komanduvaty bataĺjonamy na poli boju. A sydity v parlamenti j odnočasno komanduvaty bataĺjonom – problemno”, – dodaje politoloh.
Pryvatni armiji
Šče odna nebezpeka, pro jaku hovoriať v konteksti deputativ-kombativ – stvorennia svojeridnych “pryvatnych armij”.
“Ujaviť, ščo bude, jakščo u Verchovnij Radi pry vyrišenni polityčnych čy ekonomičnych pytań deputaty vysuvatymuť jak arhument vlasni lehalizovani deržavoju uhrupuvannia z važkoju zbrojeju ta technikoju. Ce – krok do reaĺnoji hromadianśkoji vijny”, – vidznačaje Jevhen Dyký.
Inšý vijśkový ekspert Oleksij Meĺnyk hovoryť, ščo sama po sobi praktyka nederžavnych zbrojnych formuvań, jaki dijuť oficijno, isnuje v bahatioch krajinach: “Sami po sobi formuvannia, jaki nazyvajuť “pryvatnymy armijamy” – dosyť rozpovsiudžena praktyka u zachidnych deržavach. Ale holovne – rehlamentovanisť jich dijaĺnosti ta kontroĺ deržavy”.
Ekspert dodaje, ščo same z kontrolem v Ukrajini zaraz j isnujuť problemy.
Zreštoju, iniciatyva Andrija Bilećkoho je sproboju lehalizuvaty te, čym i tak zajmajuťsia komandyry, jaki otrymaly deputatśký mandat, hovoryť Oleksij Meĺnyk.
Z inšoho boku, Anton Heraščenko vvažaje, ščo hovoryty pro pojavu “pryvatnych armij” v Ukrajini pidstav nemaje.
“Nebezpeky stvorennia “pryvatnych armij” v Ukrajini ne isnuje. Pro ce biĺše pošyriujuť čutky naši vorohy. Ni Kolomojśký, ni buď-jaký inšý oliharch ne maje pryvatnoji armiji. Vsi zbrojni formuvannia v Ukrajini pidporiadkovujuťsia deržavi”, – hovoryť radnyk ministra vnutrišnich sprav.
Vidkryty vsi posylannia u tabach: [1 – 5]