Borys Niemcov, ubytý naprykinci liutoho v Moskvi, buv odnym z najjaskravišych rosijśkych opozycioneriv i vchodyv do nyzky najbiĺš žorstkych krytykiv Volodymyra Putina i stvorenoji nym systemy vlady v Rosiji.

Panu Niemcovu bulo 55 rokiv. Urodženeć Soči, pizniše vin perejichav z rodynoju v Horký (stara nazva Nyžnioho Novhoroda), de včyvsia na radiofizyčnomu fakuĺteti Horkivśkoho deržavnoho universytetu im. N.I. Lobačevśkoho.

U Horkivśkomu naukovo-doslidnomu radiofizyčnomu instytuti Akademiji nauk SRSR zachystyv kandydatśku dysertaciju.

U 90-i roky Niemcov stav peršym v postradianśkij istoriji hubernatorom Nyžniohorodśkoji oblasti, z 1991 po 1994 rr. buv povnovažnym predstavnykom prezydenta v Nyžniohorodśkij oblasti.

U 1991-mu na posadu hubernatora joho pryznačyv todišnij prezydent Rosiji Borys Jeĺcyn, a v 1995-mu vin vyhrav vybory, otrymavšy 58,9% holosiv.

V uriadi

U 1997-mu roci Borys Niemcov perejšov v uriad, obijniavšy posadu peršoho vice-prem’jera. Sered inšoho vin kuruvav reformy v sociaĺnij sferi ta ŽKH.

Pry ciomu z kvitnia po lystopad 1997 roku vin takož buv ministrom palyva ta enerhetyky, a pizniše stav členom Rady bezpeky Rosiji.

Praciujučy v uriadi, pan Niemcov buv, nasampered, publičnym politykom, a ne kabinetnym upravlincem: bahato chto do cych pir pam’jataje joho obicianku peresadyty čynovnykiv z “mersedesiv” na “volhy”. Vyborciam taký napor i jaskravisť cilkom imponuvaly.

Tak, za danymy opytuvannia fondu “Hromadśka dumka”, v kvitni 1997 roku za Borysa Niemcova hotovi buly proholosuvaty na prezydentśkych vyborach 29% rosijan – biĺše, niž za lidera KPRF Hennadija Ziuhanova.

Odnak pislia defoltu v serpni 1998 roku pan Niemcov pokynuv uriad, napysavšy prochannia pro vidstavku.

Naprykinci roku vin očolyv politradu suspiĺno-polityčnoho ruchu “Rosija Moloda”, jaký pizniše uvijšov do skladu koaliciji “Pravoe delo”. Vona, svojeju čerhoju, uvijšla u peredvyborný blok Sojuz pravych syl (SPS), jaký u 1990-mu očolyly Serhij Kyrijenko, Borys Niemcov ta Iryna Chakamada.

U hrudni Borysa Niemcova obraly deputatatov Derždumy, v jakij vin stav zastupnykom holovy. Toho ž roku vin pidtrymav Volodymyra Putina jak nastupnyka Borysa Jeĺcyna, prote pizniše nazvav svoju pozyciju pomylkovoju.

U 2003-mu i 2007-mu rokach SPS ne podolav 5-vidsotkovoho bar’jeru na vyborach do Derždumy.

Na čoli opozyciji

U 2008-mu Borys Niemcov pišov iz SPS i stvoryv nový ob’jednaný demokratyčný ruch “Solidarnisť”. SPS zhodom samorozpustyvsia.

Vid “Solidarnosti” pan Niemcov balotuvavsia v mery Soči, prote prohrav, nabravšy 13,6% holosiv. Ale ce buv druhý rezuĺtat na tych vyborach.

U hrudni 2010 roku razom z politykamy Volodymyrom Ryžkovym i Mychajlom Kaśjanovym vin očolyv Partiju narodnoji svobody (PARNAS). Vlada vidmovyla partiji v rejestraciji, i v červni 2012-ho vona ob’jednalasia z Respublikanśkoju partijeju Rosiji (RPR) Ryžkova. Borys Niemcov stav spivholovoju ob’jednannia RPR-PARNAS.

U 2013 roci vin stav jedynym vid RPR-PARNAS deputatom Jaroslavśkoji oblasnoji dumy.

Krim toho, v ostanni roky Borys Niemcov buv spivavtorom kiĺkoch dopovidej pid zahaĺnoju nazvoju “Putin. Pidsumky”, v jakych piddavav žorstkij krytyci systemu, vybuduvanu Volodymyrom Putinym, i osobysto prezydenta. Borys Niemcov buv sered iniciatoriv ta orhanizatoriv bahatioch opozycijnych akcij, jaki provodylysia v Moskvi v 2000-i i 2010-i roky.

Pan Niemcov buv ubytý nevidomymy v samomu centri rosijśkoji stolyci za pivtory doby do maršu “Vesna”, zaplanovanoho na 1 bereznia 2015 roku, jaký joho orhanizatory nazvaly protyvojennym i antykryzovym.

Artem Liss, holova departamentu Jevropy VVS:

Vysoký, pidtiahnutý, elehantný i – holovne – vkraj charyzmatyčný, Borys Niemcov buv unikaĺnoju postattiu v rosijśkoji opozyciji. Protiahom svojeji polityčnoji kar’jery, jaka rozvyvalasia ponad 25 rokiv, vin pobačyv bahato. U 90-ch rokach vin švydko pidniavsia po kar’jernych schodach, projšovšy šliach vid hubernatora provincijnoho mista do krisla vice-prem’jera federaĺnoho uriadu. U jakýś moment joho naviť rozhliadaly jak nastupnyka prezydenta Borysa Jeĺcyna.

Niemcov naležav do nevelykoji hrupy rosijśkych politykiv, jakych dosi nazyvajuť v Rosiji “mladoreformatoramy”. Perekonaný prychyĺnyk demokratyčnych cinnostej ta rynkovoji ekonomiky, vin zihrav kliučovu roĺ v perechodi Rosiji do kapitalizmu. Ale poky jomu i polityci, jaku vin uosobliuvav, aploduvaly na Zachodi, v bahatioch rehionach Rosiji joho po-spravžniomu nenavydily – ti, chto ne znajšov svoje misce v žytti pislia krachu Radianśkoho Sojuzu.

Pislia prychodu do vlady Volodymyra Putina Niemcov postupovo opynyvsia v opali. Spočatku zrujnuvaly joho partiju: jak stverdžujuť joho soratnyky, za dopomohoju polityčnych machinacij. Potim i sam vin počav vidčuvaty tysk i postupovo výavyv, ščo joho svidomo vytisniajuť z fokusu suspiĺnoji uvahy. Vin majže perestav z’javliatysia na telebačenni, biĺšisť deržavnych ZMI ihnoruvaly joho detaĺni doslidžennia korupciji v Rosiji, samoho Niemcova kiĺka raziv zatrymuvaly pid čas masovych akcij protestu.

Prychyĺnyky Kremlia vvažajuť, ščo rosijany prosto vtratyly interes do politykiv, podibnym Niemcovu, – ot vin i propav z polia zoru. Ale krytyky vlady vvažajuť, ščo prezydent Putin navmysno zrobyv use, ščob zatknuty opozyciju, zrobyty jiji marhinaĺnoju.

U nediliu Borys Niemcov zbyravsia razom z inšymy aktyvistamy povesty za soboju marš protestu proty polityky Rosiji ščodo Ukrajiny.

Teper cej marš, mabuť, stane ne stiĺky protyvojennym, skiĺky pomynaĺnym.