Do vbyvstv žurnalistiv i pravozachysnykiv v Rosiji, na žaĺ, zvykly. Ale polityk kalibru Borysa Niemcova ne stavav žertvoju zamachu v postradianśkij Rosiji, mabuť, nikoly.
Možna zhadaty Halynu Starovojtovu, mahadanśkoho hubernatora Valentyna Cvietkova ta Vladyslava Lisťjeva, jaký buv ne lyše televedučym, ale j dyrektorom najbiĺšoho kanalu, odnak vony ne maly za plečyma vice-prem’jerstva i ne rozhliadalysia, choča b teoretyčno, v jakosti kandydativ u prezydenty, jak Niemcov u druhij polovyni 90-ch rokiv.
Na razi očevydno odne: dijav cholodnokrovný profesijný kiler. Vbyv žertvu napoval čotyrma kuliamy. Mav zuchvalisť striliaty v dekiĺkoch krokach vid Kremlia. Sprytno znyk z miscia zločynu. Znav, de v ciu hodynu bude znachodytysia Niemcov.
Napevno dijav ne odyn. Chtoś že mav stežyty za politykom.
Najavna očevydna zmova.
Slova jak kuli
Eksperty, opytani Rosijśkoji služboju Bi-bi-si, ne sumnivajuťsia v polityčnomu charakteri zločynu.
Vony vkazujuť, ščo pan Niemcov, poriad z Oleksijem Navaĺný i Mychajlom Chodorkovśkym, vchodyv do peršoji trijky lideriv opozyciji i mav vidnosno nepohaný elektoraĺný potencial: u 2009 roci nepohano dlia rosijśkoho liberala vystupyv na vyborach mera Soči i do svojeji zahybeli buv deputatom Jaroslavśkoji oblasnoji dumy.
U vidsutnisť Oleksija Navaĺnoho, jaký vidbuvaje administratyvný arešt, pan Niemcov, očevydno, mav staty centraĺnoju fihuroju zaplanovanoho na nediliu opozycijnoho maršu “Vesna”.
Razom z tym, v priamu pryčetnisť vyščych sfer analityky ne viriať.
“Vvažaju malojmovirnym, ščob ce bulo orhanizovano vladoju, – zajavyv Rosijśkij službi Bi-bi-si heneraĺný dyrektor Centru polityčnych technolohij Ihor Bunin. – Do Niemcova, naskiĺky ja znaju, Volodymyr Putin stavyvsia porivniano nepohano. Ce vbyvstvo jomu nevyhidne, ne stiĺky v plani joho avtorytetu v suspiĺstvi, skiĺky u vidnosynach iz Zachodom, z jakym zaraz robliať sproby vidnovyty minimaĺný modus operandi”.
Providný ekspert fondu “Indem” Jurij Korhuniuk nahaduje, ščo Borys Niemcov tisniše za inšych rosijśkych opozycioneriv buv pov’jazaný z Ukrajinoju, spivpraciuvav šče z Viktorom Juščenkom, i prypuskaje, ščo za vbyvstvom stojať donbaśki “dobrovoĺci”.
“Liudy povojuvaly za “russký myr”, zvykly vbyvaty, a tut šče telebačennia jich kožen deń rozduvaje. Švydše za vse, chtoś vyrišyv rozpravytysia zi “zradnykom”, jaký proty “Novorosiji”, ta šče mitynhy tut vlaštovuje”, – vvažaje politoloh.
“Udar z boku nacionalistiv, ekstremistiv, jaki vidčuvajuť, ščo sytuacija v Ukrajini vychodyť z-pid jichnioho kontroliu, tak-siak tam vstanovliujuťsia jakiś novi vidnosyny, – pohodžujeťsia Ihor Bunin. – Borys Niemcov buv najjaskravišym protyvnykom vijny, i vyklykav najbiĺšu liuť prychyĺnykiv vijny do peremožnoho kincia”.
Jurij Korhuniuk takož ne vykliučaje, ščo nytky možuť tiahnutysia do Čečni.
“Holova respubliky ne raz zajavliav, ščo za velyku Rosiju i Putina rozirve na klaptyky koho zavhodno, – kaže vin. – Pres-sekretar Slidčoho komitetu Volodymyr Markin zhadav sered versij islamśký slid. Jakby vin skazav “čečenśký slid”, ja b joho zrozumiv”.
Rosijśký Žores
“Ce duže schože na vbyvstvo Halyny Starovojtovoji, – dodav ekspert. – Todi bula taka ž isterija navkolo Juhoslaviji, choča ne bulo nastiĺky bezrozdiĺnoho zasyllia “patriotiv” ne telebačenni. A čoho vy čekaly? Slova inkoly vbyvajuť”.
“JA ne viriu v priamu učasť Kremlia, tam sydiať ne durni, – vvažaje pan Korhuniuk. – Ale polityčna i moraĺna vidpovidaĺnisť na Kremli ležyť. Chto vsiu ciu svystopliasku pidniav?”.
Naprošujeťsia šče odna istoryčna paraleĺ. U lypni 1914 roku v atmosferi nenavysti i paranoji buv ubytý lider francuźkych socialistiv Žan Žores, ščo zaklykav robitnykiv Franciji ta Nimeččyny oholosyty spiĺný strajk, ščob zupynyty svitovu bijniu, ščo nasuvalasia.
“Buď-koho, chto vymovyť v ci dni slovo “myr”, treba prystrelyty i kynuty trup v kanavu”, – nadryvalasia “patriotyčna” presa. Oś jakýś Rauĺ Villen i perejšov vid sliv do spravy.
Jak potim z’jasuvalosia, vlada buly ni do čoho. Ale čy ne ležala častka provyny i na prezydenti, jaký zaslužyv prizvyśko “Puankare-vijna”?
“Sakraĺna žertva”
“Ce žorstoke vbyvstvo maje vsi oznaky zamovnoho i nosyť vykliučno provokacijný charakter”, – svidčyla perša reakcija Volodymyra Putina, ozvučena joho pres-sekretarem Dmytrom Pieskovym.
Chto, koho i na ščo provokuje?
Prokremlivśký politoloh Serhij Markov, jaký svoho času vyznavav, ščo “zlehka schyĺný do konspirolohiji”, ne čekajučy rezuĺtativ rozsliduvannia, zaklykav “jasno skazaty, ščo Niemcova ubyly ti, chto choče rosijśkoho Majdanu i chto orhanizuvav Majdan u Kýevi”.
Ščo b ne stalosia pohanoho, u vsiomu vynen zbirný “majdan”, ce Markovu dostemenno vidomo.
Na te ž same natiaknuv lider KPRF Hennadij Ziuhanov, ščopravda, v biĺš zavualiovanij formi.
Narešti, predstavnyk Slidčoho komitetu Volodymyr Markin skazav, ščo “fihura Niemcova mohla staty svojeridnoju sakraĺnoji žertvoju dlia tych, chto ne hrebuje žodnymy metodamy dlia dosiahnennia svojich polityčnych cilej”.
Slova “sakraĺna žertva” nezadovho do prezydentśkych vyboriv 2012 roku vžyv Volodymyr Putin. Kandydat zapidozryv opozyciju v namiri “hrochnuty” kohoś zi svojich, ščob potim zvynuvačuvaty vladu.
“Slidčý komitet v peršý deń projavliaje maksymaĺnu šyrotu pohliadiv, dajučy zrozumity, ščo kopaje hlyboko i ničoho ne vykliučaje, – kaže Ihor Bunin. – Dumaju, dana versija dovho ne protrymajeťsia. Ce neserjozno”.
Bunin vkazuje, ščo, naviť jakščo mirkuvaty v katehorijach cyničnoъ dociĺnosti, moraĺný vyhraš opozyciji nevelyký. Ciomu možna radity čy sumuvaty, ale Majdanu v Rosiji v buď-jakomu vypadku ne bude.
“Nediĺna traurna demonstracija, napevno, zbere biĺše liudej, niž prýšly b na marš “Vesna”, trahedija ob’jednala i pidchliosnula liberaliv i tych, chto jim spivčuvaje, ale na jaký period? Ne dumaju, ščo nadovho”, – vvažaje ekspert.
Perspektyvy rozsliduvannia
“Iz zapysiv videokamer, jaki znialy vbyvć Borysa, možna zmontuvaty povnometražný fiĺm. Ale ja vpevnený, ščo personaži cioho fiĺmu nikoly ne buduť vstanovleni, znajdeni i zasudženi”, – zapysav u Facebook vidomý rosijśký žurnalist Ajder Muždabajev.
Ihor Bunin i Jurij Korhuniuk schyĺni dumaty, ščo im’ja striĺcia vse ž taky bude nazvano.
“Vlada zacikavlena u tomu, ščob jak minimum vykonavciv zlovyty”, – kaže pan Korhuniuk.
Ale ce šče ne označaje, ščo suspiĺstvo diznajeťsia vsiu pravdu.
Napryklad, Slidčý komitet dopovisť, ščo kiler znyk u nevidomomu napriamku. Liudynu v rozšuku pro motyvy ta zamovnykiv ščo spytaješ.
Vbyvci Anny Politkovśkoji zasudženi i vidbuvajuť pokarannia, ale naviščo jim ce znadobylosia, i chto za nymy stojav, zalyšylosia za kadrom. Slidstvo i sud cilkom zoseredylysia na tomu, chto, kudy i o kotrij hodyni pišov, i komu dzvonyv.
“Prestyž deržavy zaležyť vid toho, čy bude rozkryto spravu, naskiĺky perekonlyvymy výavliaťsia arhumenty slidstva i vidkrytym sud, – zajavyv Ihor Bunin. – V inšomu razi kožen matyme pravo viryty, u ščo choče”.