Veto, jake Rosija naklala v Radi Bezpeky OON na rezoliuciju pro stvorennia mižnarodnoho trybunalu z rozsliduvannia aviakatastrofy pasažyrśkoho litaka rejsu MH17, vyklykalo superečlyvi vidhuky.
Polityčný ohliadač Rosijśkoji služby Bi-bi-si Artem Krečetnikov obhovoryv ciu temu z rosijśkymy ekspertamy: spivholovoju Rady z nacionaĺnoji stratehiji, členom Hromadśkoji palaty Rosiji Josypom Diskinym ta kerivnykom viddilu politolohiji fondu “Indem” Jurijem Korhuniukom.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Jak vy rozciniujete te, čo staloś?
Josyp Diskin: Jak nemynučisť.
Jurij Korhuniuk: Jak faktyčne vyznannia provyny v dusi prykazky pro kišku i m’jaso.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Odynadciať z p’jatnadciaty členiv Radbezu pidtrymaly rezoliuciju, try utrymalysia, tiĺky Rosija proholosuvala proty i naklala veto. Zhadujeťsia inše prysliv’ja: “Vsia rota krokuje ne v nohu, odyn poručyk v nohu”. Vid čoho, po-vašomu, tak staloś, i čy dorečno v danomu vypadku hovoryty pro izoliaciju?
Josyp Diskin: Pry najavnosti Kytaju, jaký, jakčo ne povnistiu solidaryzuvavsia z pozycijeju Rosiji, to i ne vidkynuv jiji, važko hovoryty pro izoliaciju.
čodo inšych, my znajemo, jak zabezpečujeťsia holosuvannia z pytań, v jakych zacikavleni SŠA. Orban i Fico (prem’jer-ministry Uhorčyny ta Slovaččyny) vholos skaržylysia na tysk z boku amerykanśkych posliv pered uchvalenniam rišennia pro prodovžennia sankcij (proty Rosiji. – Red.).
Jurij Korhuniuk: Pozycija kožnoji deržavy ne lyše v “spravi MN17”, ale j u vsiomu kompleksi problem, pov’jazanych z Ukrajinoju, počynajučy z Krymu, vidoma. Ničoho nespodivanoho ne stalosia.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Osnovný rosijśký arhument buv u tomu, čo peredčasno stvoriuvaty trybunal, poky ne zaveršene “vsebične, nezaležne i reteĺne rozsliduvannia”. Ale trybunaly OON jakraz i zasnovujuťsia, v peršu čerhu, dlia rozsliduvannia, a ne tiĺky dlia vyznačennia pokarannia komuś, čýa vyna vže dovedena.
Josyp Diskin: Ce pravda, ale položennia pro trybunal, jake potrapylo v rozporiadžennia ZMI, ne peredbačalo obov’jazku vsich krajin nadaty vyčerpni materialy.
JA neodnorazovo vyslovliuvav sumnivy čodo versiji, jaka dominuje. U mene je informacija, čo buly dva udary z boku aviaciji ta ukrajinśkych PPO. (Ukrajinśka vlada i kerivnyctvo Minoborony vidkydajuť ciu informaciju. – Red.) Perš niž stvoriuvaty trybunal, dobre by otrymaty vid Ukrajiny dani aviadyspetčeriv i radariv, a takož informaciju pro vytraty bojezapasu, a vid SŠA – kosmični znimky Ahentstva nacionaĺnoji bezpeky.
Jurij Korhuniuk: Optymaĺnym rezuĺtatom dlia Rosiji bulo b, jakby rozsliduvannia zajšlo v hluchý kut čerez brak dokaziv. Ale, mabuť, dokazy je, ti v Moskvi, komu hodyťsia, pro ce znajuť. Oskiĺky trybunal OON ne Slidčý komitet RF, to nechaj krače joho vzahali ne bude.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Možlyvo, Rosija osterihalaś uperedženosti ta obvynuvaĺnoho nachylu?
Josyp Diskin: U cij spravi biĺše polityky, niž prava. Rozrachovuvaty na ob’jektyvnisť, bojusia, ne dovodylosia b. Tym biĺše, maly misce vypadky, koly rišennia Radbezu, za jaki holosuvala u tomu čysli i Rosija, potim stavaly ob’jektom manipuliacij i rozšyrenoho traktuvannia. Jaskravý pryklad – Livija. Zvyčajno, Rosija strachujeťsia.
Narešti, dyvno, čo, koly SŠA zbyly iranśký litak, a Ukrajina zbyla rosijśký litak, ne bulo trybunaliv, a tut raptom vin z’javliajeťsia.
Jurij Korhuniuk: Kožne, naviť same bezdohanne, rozsliduvannia pryzvelo b do rezuĺtativ, nesprýatlyvych dlia nas.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Brytanśký prem’jer Devid Kemeron zaklykav znajty aĺternatyvný variant zasnuvannia trybunalu. Technično ce možlyvo. Napryklad, vidpovidne pravo maje ne tiĺky Rada Bezpeky, a j Heneraĺna Asambleja. Ale jak zabezpečyty vykonannia rišeń trybunalu, jakčo Rosija vidmovyťsia vyznavaty joho jurysdykciju? Výde ne sud, a jakiś hromadśki sluchannia.
Josyp Diskin: Ne treba stvoriuvaty žodnych trybunaliv, a potribno povernutysia do proektu rišennia Radbezu, jaký raniše vnis (predstavnyk Rosiji v OON Vitalij. – Red.) Čurkin, jaký peredbačaje obov’jazok dlia vsich nadaty vyčerpni dani.
Jurij Korhuniuk: Žodnoho praktyčnoho sensu ce ne maje, tiĺky moraĺný.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Čy možlyvi u zv’jazku z ostannimy podijamy dodatkovi sankciji proty Rosiji?
Josyp Diskin: JA tak ne vvažaju. Kompromisom miž prychyĺnykamy i protyvnykamy sankcij može buty jichnie zberežennia v nynišniomu vyhliadi.
Jurij Korhuniuk: Posylennia možlyve, i ne tiĺky čerez “spravy MN17”. Svojimy dijamy z bahatioch pytań Rosija daje dodatkovi pryvody, možna skazaty, naprošujeťsia.
Rosijśka služba Bi-bi-si: Čy viryte vy v pryncypi v mižnarodnu justyciju? Z odnoho boku, ideja pryvablyva: vyrobyty jedyni normy, zaminyty pravo syly syloju prava. Z inšoho boku, vseredyni kožnoji krajiny ce praciuje, oskiĺky je struktury, zdatni postavyty pidozriuvanoho pered sudom i vykonaty vyrok. čodo suverennych deržav takych mechanizmiv nemaje, abo vony maloefektyvni. Čy varto dali rozvyvaty ciu temu, abo ničoho horod horodyty?
Josyp Diskin: Ce pytannia treba adresuvaty Spolučenym Štatam, jaki pry Džordži Buši-molodšomu vidklykaly svij pidpys pid statutom Mižnarodnoho kryminaĺnoho sudu i zajavyly, čo nijaký sud, okrim amerykanśkoho, jichnich hromadian sudyty ne bude.
Osnovopoložnyk sociolohiji prava Emiĺ Diurkhejm biĺše sta rokiv tomu skazav: norma bez sankciji mertva. Jakčo u vas nemaje možlyvosti vykorystovuvaty zachody prymusu, nemaje i normy. Tomu, prynajmni, v najblyžči 20 rokiv ja v uspišnu mižnarodnu justyciju malo viriu.
Jurij Korhuniuk: Jak hovoryv monter Mečnykov v “Dvanadciaty stiĺciach”, zhoda je produkt pry povnomu neprotyvlenni storin. V inšomu vypadku efektyvne mižnarodne pravosuddia nemožlyvo.