Nova tanciuvaĺna postanovka na festyvali u Sidneji porušuje tabu i kydaje vyklyk estetyčnym stereotypam suspiĺstva.

Motuzky vrizajuťsia u povne tilo tanciurystky, žyrovi skladky trusiaťsia, utvoriujuť opuchlý, rozdutý syluet. Ale dali stajeťsia ščoś nespodivane. Taneć, jaký spočatku sprýmajeťsia jak hrotesk, postupovo peretvoriujeťsia na ščoś biĺš vytončene i hraciozne.

Šou pid nazvoju “Ničoho vtračaty” (Nothing to Lose) na sidnejśkomu tanciuvaĺnomu festyvali zuchvalo porušuje tabu ta estetyčni stereotypy suspiĺstva. Sim tanciurystiv “plius-sajz” oboch statej smilyvo demonstrujuť nezvyčný pohliad na povne tilo.

“[My namahajemosia] pokazaty nadzvyčajnu unikaĺnisť ruchiv masyvnoho tila, – kaže odna z postanovnykiv šou i aktyvistka ruchu za prava liudej z nadmirnoju vahoju Kelli Žan Drinkvoter.

Chudožnij dyrektor novatorśkoji avstralijśkoji tanciuvaĺnoji trupy Force Majeure Kejt Čempion pohodžujeťsia z neju: “Tilo liudyny hovoryť promovysto. Te, jak ruchajuťsia ci tila, zachopliuje i vyklykaje duže syĺni počuttia”.

“Rišennia vyvesty tanciurystiv z takymy fihuramy na scenu – ce zajava”, – vyznaje Kejt Čempion. Vona choče, ščob hliadači vidkynuly svoji stereotypni dumky pro povne tilo i dozvolyly sobi začaruvatysia joho plastykoju. Ale čy zmože svit, v jakomu panujuť modeli z rozmirom XXS, hlianceva reklama i miĺjardne vyrobnyctvo dijetyčnych produktiv, kolyś pobačyty krasu pyšnoho tila?

Tvorci vystavy “Ničoho vtračaty” vpevneni, ščo zmože. U modnomu peredmisti Sidneja – Ńjutauni – prochodyť repetycija šou. Joho učasnyky bezapeliacijno nazyvajuť sebe žyrnymy. Odna z tanciurystok iz hurkotom padaje na pidlohu. V neji koketlyvi červoni puanty z atlasnymy stričkamy. Vona znovu j znovu obrušujeťsia na pidlohu. Jiji ruchy nadzvyčajno enerhijni. Perše, ščo prychodyť na dumku – ce šou ospivuje velyčnu krasu masyvnych form.

“Odnoho razu ja pobačyla na tanciuvaĺnomu majdančyku velyčeznu liudynu i zrozumila, ščo ne možu vidvesty vid neji pohliadu. Jiji ruchy zavorožuvaly mene, naviť p’janyly, – rozpovidaje Kejt Čempion, 53-rična strunka žinka, tancivnycia v mynulomu. Zdajeťsia, vona vdviči menša za svojich pidopičnych. – Todi ja podumala: čomu my cioho ne bačymo?”

Harnoji liudyny maje buty bahato

Liudy z velykymy formamy u suspiĺstvi zazvyčaj nevydymi. V ese “Tovstuni bez holiv” (Headless Fatties, 2007) brytanśký psychoterapevt Šarlotta Kuper vidznačaje, ščo na fotohrafijach povnych liudej, jaki ZMI vykorystovujuť dlia iliustraciji problemy ožyrinnia, zazvyčaj zobražajuť lyše torsy bez holiv. Ce peretvoriuje liudej na nežyvi predmety, pozbavliaje jich vsioho liudśkoho, “vony vtiliujuť žachy našoji kuĺtury: povne tilo, žyvit, popu ta jižu”.

“Vvažajeťsia, ščo žyrne tilo – ledače, maloruchome, nepryvablyve, aseksuaĺne, nezdorove, nevdale i neščasne”, – vidznačaje Ket Poze, jaka doslidžuje pytannia nadmirnoji vahy v Universyteti Messi u Novij Zelandiji.

Ruch za prava liudej iz zajvoju vahoju rozpočavsia u 1960-i. Spočatku joho meta bula domohtysia rivnych prav ta podolaty dyskryminaciju. Zaraz vony mrijuť zminyty pohliady suspiĺstva na povne tilo z hańby na povahu ta hidnisť.

39-rična Kelli Drinkvoter vyrosla u nevelyčkomu mistečku na uzberežži Avstraliji. Ščorazu koly divčyna z’javlialasia v basejni, z neji hluzuvaly. U vidpoviď vona stvoryla hrupu synchronnoho plavannia Aquaporko! (“Vodiani svyni”), a 2013 roku zniala dokumentaĺný fiĺm pro neji.

“Chiba isnuje kraščý sposib daty hidnu vidpoviď i vidvojuvaty terytoriju, niž pryvesty 10 tovstych divčat u kvitčastych kupaĺnykach!” – smijeťsia aktyvistka, divčyna z šykarnym chvyliastym volossiam u vintažnych okuliarach.

My asocijujemo tanci zi strunkymy, sportyvnymy ta trenovanymy fihuramy. Ta cej stereotyp počynaje zminiuvatysia. “Zaraz tanciurysty z pyšnymy formamy stajuť modnymy, – kaže pani Kuper, jaka mynuloho roku vystupyla iz vlasnym tanciuvaĺnym duetom SWAGGA v Londoni.

Tanci ta performans zavždy buly zasobom, do jakoho zvertalysia “perši aktyvisty, ščob pryvernuty uvahu hromadśkosti do liudej z nadmirnoju vahoju”.

Mynuloho roku u Velykij Brytaniji znialy dokumentaĺný fiĺm “Velyký balet” pro postanovku “Lebedynoho ozera” iz tanciurystamy “plius sajz”. A u Spolučenych Štatach z 2000 roku vystupaje chudožnij kolektyv “Velyki ruchy” (Big Moves). Do nioho takož vchodyť jaskravý džazový hurt emFATic DANCE, jaký stvoryv dekiĺka šou: Jazz Hams (“Džazovi stehna”) , The Next Big Thing (“Majbutnij uspich”) ta All That Flab (“Veś cej žyr”).

Hovoryť tilo

Dlia bahatioch ce sproba zberehty samopovahu vsupereč kolektyvnij žalosti. “Vony kažuť: my odiahnemo bikini, my vlaštujemo burleskni šou, my rozpovimo vam pro naš hariačý seks. Vam stane duže nezručno”, – rozpovidaje Ket Poze.

Vtim, vystava “Ničoho vtračaty” – ce ani burlesk, ani seksuaĺna žinoča bilyzna, ani realiti-šou. Ce mystectvo. “Ce ne šou pro te, jak povni liudy tanciujuť balet čy navčajuťsia baĺnych tanciv”, – pojasniuje choreohraf Kejt Čempion.