Druhi minśki domovlenosti za rik isnuvannia zupynyly povnomasštabni boji na Donbasi ta zmenšyly intensyvnisť obstriliv, prote do povnoho vyrišennia konfliktu poky čo ne nablyzyly.
Bahatohodynni nični peremovyny kerivnykiv Ukrajiny, Rosiji, Franciji ta Nimeččyny zakinčylyś
pidpysanniam 12 liutoho 2015 roku “kompleksu zachodiv” z vykonannia peršych minśkych domovlenostej. Ciu uhodu neformaĺno nazvaly Minśk-2.
Vona peredbačala prypynennia vohniu, vidvedennia zbroji vid liniji rozmežuvannia, obmin polonenymy, provedennia v Ukrajini konstytucijnoji reformy čodo decentralizaciji z vrachuvannia osoblyvostej okremych rajoniv Donbasu, vybory tam za ukrajinśkym zakonom i peredaču Ukrajini dilianky kordonu z Rosijeju, jaku kontroliujuť bojovyky.
Planuvaloś, čo vse ce zakinčať do kincia 2015 roku, ale žoden z 13 punktiv domovlenostej povnistiu tak i ne vykonaly – naviť prypynennia vohniu ta vidvedennia zbroji vidbuloś tiĺky častkovo. Obstrily na Donbasi tryvajuť, naviť z “Hradiv”.
Na ričnyciu Minśka-2 sytuacija faktyčno zajšla v hluchý kit. Anansovane zasidannia Trystoronnioji kontaktnoji hrupy 10 liutoho tak i ne vidbuloś, adže, jak zajavyv predstavnyk Ukrajiny Leonid Kučma, u niomu ne bulo sensu – neobchidni novi domovlenosti na rivni lideriv krajin u “normandśkomu formati”.
Za rik peremovyn zminyvsia i sklad Trystoronnioji hrupy. Rosija zaminyla svoho predstavnyka na dosvidčenoho polityka
Borysa Hryzlova, a OBSIE pominiala Hajdi Taĺjavini na Martina Sajdika.
Rik Minśka-2
Perši minśki uhody uklaly na počatku veresnia 2014 roku pislia rozhromu ukrajinśkych vijśk bilia Ilovajśka j, jak tverdyť ukrajinśka storona, vtorhnennia rosijśkych rehuliarnych častyn.
Rosija zaperečuje prysutnisť svojich vijśk na Donbasi. Prote nečodavno Volodymyr Putin vyznav, čo dejaki rosijśki specialisty vykonujuť tam pevni vijśkovi zavdannia.
Perši domovlenosti zmenšyly intensyvnisť bojiv. Prote prypynennia vohniu tak i ne staloś, a u sični 2015 roku konflikt rozhorivsia z novoju syloju.
Prorosijśki bojovyky pišly u nastup poblyzu Donećkoho aeroportu i pislia tryvaloho šturmu 21 sičnia zmohly joho vziaty.
Vodnočas povnomasštabni boji počalysia poblyzu Debaĺcevoho, jake kontroliuvaly ukrajinśki vijśka.
Choča 12 liutoho pislia tryvalych ničnych peremovyn kerivnyky Ukrajiny, Rosiji, Franciji ta Nimeččyny uzhodyly novi domovlenosti, jaki peredbačaly prypynennia vohniu 15 liutoho, 18 liutoho bojovyky zmohly perebraty kontroĺ nad Debaĺcevym.
peredbačav prypynennia vohniu, postupove vidvedennia ozbrojeń vid liniji rozmežuvannia, obmin polonenymy, počatok polityčnoho dialohu, provedennia miscevych vyboriv za ukrajinśkym zakonodavstvom, amnistiju učasnykam konfliktu, nadannia
osoblyvoho poriadku samovriaduvannia v okremych rajonach Donbasu ta, pislia vyboriv i uchvalennia konstytucijnoji reformy, otrymannia Ukrajinoju kontroliu nad vsim kordonom.
Uzhodžuvaty vsi položennia ta technični pytannia mala Trystoronnia kontaktna hrupa, kudy uvijšly predstavnyk Ukrajiny, Rosiji ta OBSIE.
Prote peremovyny čodo cych punktiv bule ne nadto rezuĺtatyvnymy – do veresnia 2015 roku tryvaly boji zi sprobamy šturmiv z bronetechnikoju, jak u vypadu z tymčasovym zachodom bojovykiv u Mar’jinku pid Donećkom.
Naprykinci serpnia Trystoronnia hrupa domovylaś pro povne prypynennia vohniu dlia počatku navčaĺnoho roku.
Vidtodi intensyvnisť obstriliv suttievo znyzylaś j nevdovzi storony domovylyś pro vidvedennia važkoho ozbrojennia vid liniji rozmežuvannia.
Do kincia roku biĺšisť zbroji taky vidvely, prote OBSIE postijno fiksuje zaboronenu vijśkovu techniku z oboch bokiv, a v ostanni tyžni – naviť obstrily iz “Hradiv”.
Žodnoho punktu Minśka-2 do Novoho roku, jak zapysano u dokumentach, povnistiu tak i ne vykonaly.
Holovni pytannia
Choča dosi ne vykonaný peršý punkt Minśka-2 – pro povne prypynennia vohniu, – mynuloho roku u Minśku domovlialyś pro vykonannia inšych 12 punktiv.
Dosi ne vyrišene pytannia obminu polonenymy, jakych, za danymy ukrajinśkoji storony, v okremych rajonach Donbasu utrymujuť ponad 130.
Nečodavno z boku bojovykiv prolunala zajava sudyty ukrajinśkych vijśkovych za miscevym “kryminaĺnym kodeksom” i, možlyvo, zasudyty do straty.
Vony zajavliajuť, čo Ukrajina proponuje dlia obminu vypadkovych liudej, j nečodavno vysunuly novu umovu – žodnych obminiv ne bude do uchvalennia Ukrajinoju zakonu pro amnistiju.
Važlyve pytannia u peremovynach – provedennia miscevych vyboriv za ukrajinśkym zakonodavstvom, jake maje zapustyty nyzku inšych procesiv – osoblyve samovriaduvannia, amnistiju za netiažki zločyny j peredaču kordonu.
Za slovamy predstavnyka Ukrajiny u polityčnij pidhrupi Romana Bezsmertnoho, orhanizacija vyboriv zajšla u hluchý kut.
Ukrajinśka storona napoliahaje, čo u vyborach majuť braty učasť ukrajinśki partiji, viĺno praciuvaty ukrajinśki ZMI, a pravo holosu povynni otrymaty tymčasovo peremičeni do inšych rehioniv meškanci Donbasu.
Okrim toho, storony ne možuť dijty zhody čodo vyborčoji systemy – Kýiv napoliahaje na proporcijnij, a okremi rajony – na mažorytarci.
Ne dopomohla vyrišyty problemu i speciaĺna zustrič kerivnykiv čotyrioch krajin u Paryži na počatku žovtnia, pislia jakoji vony optymistyčno ociniuvaly domovlenosti čodo vyboriv.
Raniše bojovyky zajavlialy, čo jakčo ne vdasťsia domovytyś z Ukrajinoju, to vony sami proveduť vybory navesni.
Prote 11 liutoho predstavnyk bojovykiv Denys Pušylin dopustyv, čo jich taky provodyty poky čo ne buduť, popry problemy u perehovorach.
Konstytucijný status
Kliučovym pytanniam je konstytucijna reforma v Ukrajini, jaka propysana u domovlenostiach.
Ukrajina mala, za umovy vykonannia inšych punktiv uhody, provesty do kincia 2015 roku konstytucijnu decentralizaciju, ale z “vrachuvanniam osoblyvostej okremych rajoniv Donećkoji ta Luhanśkoji oblastej, uzhodženych z predstavnykamy cych rajoniv”.
Do cych zmin maly vvesty v diju zakon pro častkovu amnistiju bojovykam, jaki ne včynyly tiažkych zločyniv, a takož pro osoblyvosti samovriaduvannia okremych rajoniv.
Prote vidbutyś ce malo pislia provedennia tam miscevych vyboriv za ukrajinśkym zakonom, pro čo domovytyś tak i ne vdaloś.
31 serpnia 2015 roku Verchovna Rada u peršomu čytanni schvalyla proekt konstytucijnoji decentralizaciji, u 18 punkt perechidnych položeń jakoji zapysaly zhadku pro “okremi rajony”.
Holosuvannia suprovodžuvaloś protestamy pid Radoju ta zahybelliu čotyrioch bijciv Nachvardiji, u jakych kynuly bojovu hranatu.
Proekt decentralizaciji krytykujuť ukrajinśki radykaĺni syly, zvynuvačujučy vladu u nadanni Donbasu “osoblyvoho statusu”.
Ne podobajeťsia proekt i predstavnykamy “LNR” ta “DNR”, jaki napoliahajuť, čo dokument z nymy ne uzhodžuvaly.
Vony vže kiĺka raziv predstavlialy na peremovynach u Minśku svoji proekty zmin, jaki povnistiu vidkydala ukrajinśka storona. Pislia ostannioji takoji sproby u sični peremovyny znovu zajšly u hluchý kut.
Z inšoho boku, same ukrajinśku versiju zhadky pro okremi rajony v Konstytuciji pidtrymaly jevropejśki partnery Ukrajiny, napoliahajučy, čo proekt treba uchvalyty.
Ostatočne holosuvannia proektu malo vidbutyś do kincia sičnia, prote ukrajinśka vlada vyrišyla vidklasty holosuvannia.
zminyla rehlament roboty i dozvolyla holosuvaty decentralizaciju na sesiji, jaka tryvatyme až do lypnia 2016 roku.
Takož dlia lehitymaciji cioho rišennia deputaty
poprosyly Konstytucijný sud roz’jasnyty chronolohični niuansy uchvalennia zmin do Konstytuciji.
Petro Porošenko neodnorazovo zajavliav, čo umovoju vykonannia Ukrajinoju svojich zobov’jazań je peredača jij pid kontroĺ kordonu miž Rosijeju ta “DNR” i “LNR”, i tiĺky potim bude osoblyve samovriaduvannia ta amnistija, čo ne vlaštovuje inšu storonu.
Prote i ukrajinśki, i inozemni ohliadači pidnimajuť pytannia, čy može Zachid zniaty sankciji z Rosiji, jakčo Ukrajina ne vykonaje svojich zobov’jazań čodo Minśka?
Poky čo sankciji dijuť do seredyny 2016 roku, prote vse biĺše zachidnych politykiv vystupajuť za jichnie skasuvannia.
Na počatku 2016 roku Petro Porošenko ozvučyv plan zaprovadyty če kiĺka formativ peremovyn čodo konfliktu, zokrema vidprodyty format “Ženeva” za učastiu SŠA, dolučyvšy tudy če kiĺka zacikavlenych krajin, zokrema i Poĺču.
Okrim toho, ukrajinśka storona namahajeťsia pidniaty na cych peremovynach ne tiĺky pytannia Donbasu, ale i Krymu, čo ne znachodyť pidtrymky u rosijśkoji storony.
Nove dychannia Miunchena?
Pro te, čo sytuacija v Minśku zachodyť v hluchý kut, u liutomu vidverto zajavyv predstavnyk Ukrajiny u Trystoronnij hrupi Leonid Kučma.
Vin povidomyv pro bezperspektyvnisť novoji zustriči, poky na vyčomu rivni ne uchvaliať novoho polityčnoho rišennia
“U zv’jazku z nedotrymanniam režymu tyši z boku predstavnykiv okremych rajoniv, vidsutnistiu prohresu zi zviĺnennia zaručnykiv i vykonannia inšych punktiv minśkych uhod, vvažaju za dociĺne provodyty čerhove zasidannia Trystoronnioji kontaktnoji hrupy tiĺky pislia zustriči ministriv inozemnych sprav “normandśkoji četvirky”, – zajavyv Leonid Kučma.
Čerhova sproba dosiahty jakohoś prohresu čodo Minśka u “normandśkomu formati” na rivni kerivnykiv MZS vidbudeťsia 13 liutoho “na poliach”
Miunchenśkoji konferenciji z bezpeky, a Trystoronnia hrupa sprobuje zibratyś 17 liutoho.
Ostannij raz velyki nadiji na prohres u peremovynach pokladalyś pid čas
zustriči kerivnykiv deržav u “normandśkomu formati” u Paryži voseny 2015 roku.
Todi lunaly zajavy pro pevni domovlenosti i švydký prohres čodo vyboriv, prote reaĺnych rezuĺtativ tak i ne bulo.
Zaraz ukrajinśki predstavnyky na peremovynach takož nalaštovani ne duže optymistyčno.
“Zaraz treba polityčni rišennia dlia prohresu peremovyn. Spodivajuś na krače, ale hotujuś do hiršoho”, – zajavyv VVS Ukrajina Roman Bezsmertný.
Za joho slovamy, choč rik Minśka-2 i pryzviv do vidnosnoho zatyššia na Donbasi, ale za joho slovamy, veś čas iduť rozmovy i pohrozy, čo boji možuť vidnovytyś. “JE postijný strach pered zavtrašnim dnem”, – kaže vin.
Vidkryty vsi posylannia u tabach: [1 – 8]